نحوه ثبت شرکت دولتی:
برای توضیح نحوه ثبت شرکت دولتی باید اول تعریف دقیقی از این نوع شرکت ارائه دهیم. شرکت دولتی تفاوت های زیادی با شرکت های بخش خصوصی دارد و هر کسی قادر به تاسیس یک شرکت دولتی نیست. در واقع شرکتی که از طرف بخشی از دولت مثل یک وزارتخانه تاسیس شده باشد و کار آن کمک به سازمان های دولتی باشد، یک شرکت دولتی محسوب می شود. البته باید توجه کرد که یک فرد معمولی قادر به ایجاد این نوع شرکت نیست و باید برای اقدام، از طرف یک سازمان دولتی مامور شده باشد که حتی در آن صورت هم باید موافقت و تایید مجلس شورای اسلامی را برای تشکیل شرکت مورد نظر به دست آورد.
- نکته مهم در شرح شرکت دولتی این است که دولت در این گونه شرکت ها به عنوان سهامدار اصلی شناخته می شود و بیشتر نیمی از سهام شرکت به دولت تعلق می گیرد.
آیا ثبت شرکت دولتی تنها راه ایجاد یک شرکت دولتی است؟
خیر. ثبت تنها راه به وجود آمدن یک شرکت دولتی نیست و روش دیگری برای تشکیل یک شرکت دولتی وجود دارد.
ثبت شرکت دولتی
1 – اولین روش، همان تاسیس یک شرکت جدید از طرف یک سازمان دولتی و با اجازه مجلس است.
2 – به دلایل مختلفی دولت املاک شخصی را از او بگیرد. این فرد ممکن است سهامدار عمده یا صاحب شرکت خاصی باشد که بعد از مصادره متعلق به دولت خواهد بود و در نتیجه شرکت موردنظر عنوان دولتی را کسب می کند.
دلیل ثبت شرکت دولتی:
یکی از سوالات معمول در بین افراد این است که اصلا چه نیازی به شرکت دولتی است وقتی صدها و هزاران شرکت توسط افراد معمولی در سراسر ایران اداره می شوند و به خوبی چرخ اقتصاد را می چرخانند. در جواب باید به این اشاره کرد که بخش خصوصی فقط می تواند در کنار شرکت های دولتی تجارت کند و هر چند روزانه قدرت و مسئولیت بیشتری به بخش خصوصی داده می شود اما شرکت های دولتی به علت مسئولیت های مهم خود هیچ وقت به صورت کامل نابود نمی شود.
1 – انجام وظایف محول شده به شرکت از طرف دولت: گاهی سازمان های دولتی، مثل وزارتخانه ها، به این نتیجه می رسند که ثبت شرکت دولتی و سپردن بخشی از وظایف خود به این شرکت ها می تواند به اداره بهتر کشور کمک کند. به طور مثال شرکت پست به عنوان یکی از شرکت هایی که بخش اعظم و اصلی حمل و نقل را در اختیار دارد، به عنوان یک شرکت دولتی شناخته می شود.
انجام وظایف محول شده به شرکت از طرف دولت
2 – برتری شرکت دولتی نسبت به خصوصی: در بعضی موارد شرکت های خصوصی قادر به تحویل طرح نیست و یا نمی تواند کار را به آسانی یا ارزانی شرکت دولتی انجام دهد که باعث می شود طرح به سمت شرکت های دولتی روانه شود.
3 – مصادره: دولت می تواند با صلاحدید خود و مطابق قوانین، اموال فردی را از او گرفته و مصادره کند.
ضوابط ثبت شرکت دولتی:
دو مورد از مسائل مهم درباره شرکت دولتی این است که در زمان تاسیس آن باید از چه شرایطی پیروی کرد و بعد از تاسیس چه قوانینی شامل این نوع شرکت می شود؟
قانون اول ثبت: یک فرد به تنهایی نمی تواند یک شرکت دولتی را به وجود آورد و برای این کار به اجازه و مجوز یک سازمان دولتی نیاز دارد.
قانون دوم: شرکت دولتی هم مثل بقیه شرکت ها باید یک فرم خاص داشته باشد.
شرکت های مختلف توسط افراد مختلف و با عنوان های متفاوتی ثبت می شوند، مثلا ثبت شرکت تعاونی سهامی عام یا ثبت شرکت مختلط غیر سهامی. برای ثبت شرکت دولتی باید یکی از یک فرم م برای شرکت ها انتخاب کرد که البته نمی توان آن را دقیقا یکی از هفت فرم موجود دانست.
- نکته: بهترین فرمی که برای شرکت دولتی در نظر گرفته می شود، مشابه سهامی است.
قانون سوم: شرکت دولتی هم مثل بقیه شرکت ها باید دارای اساسنامه باشد که البته شرکت دولتی به طور تمام و کمال دنباله روی اساسنامه خود است مگر اینکه با مسئله ای رو به رو شود که در آن دیده نشود. در این صورت قانون تجارت تعیین می کند که چطور باید مسئله را حل کنند.
شرکت دولتی هم مثل بقیه شرکت ها باید دارای اساسنامه باشد.
- نکته: وقتی مجلس اجازه تشکیل یک شرکت را صادر کرد و شرکت دولتی تاسیس شد، این شرکت حتی بدون ثبت رسمی هم یک هویت حقوقی دارد و قادر به فعالیت است.
قانون چهارم: ثبت شرکت دولتی فقط با موافقت شرع و هم سوی توقعات عوام انجام می شود.
قانون پنجم: اگر دولت در شرکتی دارای کمتر از نیمی از سهام باشد، این شرکت متعلق به بخش خصوصی خواهد بود و حتی اگر سرمایه و سهام آن افزایش یابد، نمی توان آن را به عنوان شرکت دولتی به حساب آورد.
قانون شش: بر خلاف دیگر شرکت ها که باید بیشتر از یک نفر سهامدار داشته باشند، شرکت دولتی مجاز به داشتن یک سهامدار است. یعنی وقتی یک شرکت به طور کامل متعلق به یک سازمان دولتی باشد و اداره آن به کارگزار دولت سپرده شده باشد، یک سهامدار ( دولت) خواهد داشت.
یکی دیگر از مسائل مهم در دنیای تجارت ثبت شعبه خارجی شرکت است. از آن جایی که کشورهای دیگر مطابق قوانین ما برای ثبت شرکت پیش نمی روند، برای ثبت شرکت دولتی در فضای بین المللی باید از قوانین کشور میزبان پیروی کرد.
انحلال:
هر شرکت تحت شرایط خاصی منحل شده و از بین می رود. در شرکت های دولتی این تصمیم به عهده دولت گذاشته شده است که در سال های اخیر با توجه به تاکید بر خصوصی سازی، دولت سعی بر این داشته که یا فعالیت شرکت های خود را از هم بپاشد و اجازه تشکیل شرکت مشابه خصوصی را صادر کند و یا سهم خود از شرکت را به بخش خصوصی واگذار کند. این موضوع ما را به بحث بعدی یعنی ارتباط شرکت های دولتی و صندوق سرمایه گذاری می رساند.
در حال حاضر ثبت شرکت دولتی در حالت های بسیار نادر و در شرایط خاص انجام می شود و دولت ترجیح می دهد با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری سهم خود را به عموم مردم بسپارد.
در حال حاضر ثبت شرکت دولتی در حالت های بسیار نادر و در شرایط خاص انجام می شود.
زمینه فعالیت های شرکت های دولتی:
شرکت های دولتی در زمینه های گسترده ای فعالیت می کنند و سهام بسیاری از آن ها در حال حاضر در بورس موجود است و علاقمندان می توانند آن را به دست آورند.
بانک ها: بانک های دولتی فقط شامل بانک مرکزی نیست و بانک های بزرگ و مهمی همچون سپه، کشاورزی و غیره در این حوزه قرار می گیرند. البته این بانک ها به صورت بین المللی فعالیت می کنند و بعضی از آن ها سهام خود را به صورت عمومی در اختیار بخش خصوصی قرار می دهند.
ثبت شرکت دولتی در زمینه بیمه و خودرو سازی هم انجام شده است که شامل بیمه ها و شرکت های خودرو سازی مشهوری همچون البرز و سایپا است. شرکت های بیمه دولتی هم قسمتی از سهام خود را در بورس به فروش گذاشته اند.
علاوه بر این شرکت های دولتی در حوزه های برق، نفت، دارویی و غیره فعالیت می کنند.
توضیح دادیم که یک فرد معمولی نمی تواند شرکت دولتی را ایجاد کند. پس افراد علاقمند می توانند شخصا سهام شرکت های دولتی موجود در بورس را بخرند یا به صندوق های سرمایه گذاری موجود اعتماد کنند.
جنبه مثبت خرید سهام دولتی این است که شرکت های دولتی معتبر و قدرتمند بوده و فرد سهامدار می تواند به ارزش سهام و آینده شرکت اعتماد کند.
تولید محتوا توسط ثبت کسرا